Historia prawa jazdy w Polsce. Rzeczpospolita, która była pod zaborami nie miała własnego prawodawstwa i była uzależniona od administracji zaborców. Najbardziej rozwinięty pod tym względem był zabór pruski. Pierwsze wzmianki o przepisach poruszania się po drogach pojawiły się w 1826 roku. W 1908 wprowadzono pierwsze znaki drogowe, było ich pięć. Wraz z odzyskaniem niepodległości w II Rzeczpospolitej
wprowadzono pierwsze prawa jazdy. Jesienią 1918 roku powstały pierwsze komisje egzaminacyjne. W skład których wchodzili pasjonaci motoryzacji, członkowie automobilklubów i wojskowi, którzy szkolili rekrutów w armii austro-węgierskiej. W 1921 roku, prawie sto lat po wprowadzeniu w naszym kraju pierwszych przepisów ruchu drogowego, wprowadzono pierwszy kodeks drogowy noszący tytuł „Przepisów o ruchu pojazdów mechanicznych po drogach publicznych” oraz określono przepisy dotyczące prawa jazdy.
Historia prawa jazdy w Polsce
Wprowadzenie przepisów dotyczących prawa jazdy było sporym przełomem, ponieważ przepisy te wprowadzały między innymi podział prawa jazdy na kategorie.
Kategorii było pięć i najniższa piąta uprawniała do prowadzenia motocykli, a najwyższa jedynka była zarezerwowana dla zawodowców i kierowców autobusów.
Wprowadzono również kategorię IIB uprawniającą do prowadzenie tylko jednego pojazdu, bardzo popularnego w tamtych czasach, Forda T. Przepisy wprowadzały też podział na prawo jazdy amatorskie i zawodowe.
Prawo jazdy można było zrobić po osiągnięciu 18 lat i było wydawane na okres trzech lat. Prawa jazdy nie było wymagane przy prowadzeniu pojazdów których prędkość maksymalna wynosiła 10 km/h.
Pierwsze prawa jazdy miały postać zielonej książeczki w której zawarte były dane osobowe kierowcy, data uzyskania uprawnień oraz wykaz przykazań według których kierowca powinien postępować.
Historia motoryzacji
Posiadanie prawa jazdy w tamtych czasach było nie częste i elitarne, podobnie jak dziś posiadanie licencji pilota. Motoryzacja w Polsce pod zaborami rozwijała się mało dynamicznie.
W Warszawie w 1909 roku liczba pojazdów wynosiła 62, a już w 1913 liczba to wzrosła do 217. Wraz ze wzrostem zainteresowania motoryzacją oraz wzrostem liczby pojazdów wzrastała też liczba chętnych do zrobienie prawa jazdy.
W 1921 roku postała pierwsza szkoła nauki jazdy, słynna Szkoła Kierowców Stowarzyszenia Młodzieży Chrześcijańskiej YMCA, a w ślad za nią powstawały różne agendy wojskowe. Zrobienie prawa jazdy było niezwykle trudne.
W pierwszym roku swojej działalności YMCA przyjęła na kurs półtora tysiąca kursantów z których kurs ukończyło 389, a egzamin zdało zaledwie 241. Kurs prawa jazdy składał się podobnie jak dziś z dwóch zasadniczych część, teoretycznej i praktycznej.
Część teoretyczna obejmowała naukę przepisów ruchu drogowego, znaków drogowych oraz budowę pojazdu.
Część praktyczna obejmowała nie tylko wyznaczoną liczbę jazd, ale przede wszystkim zajęcia warsztatowe. Zajęcia warsztatowe obejmowały naukę obsługi, konserwacji, smarowania oraz usuwania drobnych usterek w pojeździe.
Aby ułatwić życie kursantom eksperci oddziału Ruchu Ulicznego przy Komisariacie Rządu m st. Warszawy, Adam Tuszyński i Eugeniusz Olechnowicz, opracowali broszurę zawierającą 792 pytania z zakresu budowy auta, techniki jazdy i przepisów ruchu drogowego.
Broszura zawierała również praktyczne porady np. jak wymienić koło w przypadku awarii podnośnika: „ Należy podstawić ukośnie kawałek drzewa pod oś i nasunąć samochód tak, by drzewo stanęło pionowo. Zamiast tego, można pod oś podłożyć cegieł lub kamieni i wygrzebać z pod koła ziemię”.
