Eco driving – czyli znowu trudniej zdobyć prawo jazdy

Od stycznia 2015 roku wchodzi nowe zadanie egzaminacyjne na egzaminie na prawo jazdy jest to tzw. Eco Driving lub jak kto woli Eko Jazda.

Eco Driving na egzaminach na prawo jazdy będzie obowiązywał wszystkie osoby które po 1 stycznia 2015 roku podejdą do egzaminy  na prawo jazdy. Z Eco Drivingu nie będą oceniane te osoby które przed 31 grudnia 2014 roku zaliczyły z wynikiem pozytywnym egzamin teoretyczny na prawo jazdy. Takie osoby mimo iż egzamin praktyczny odbędzie się po nowym roku będą zdawać po staremu czyli bez Eco Drivingu.

Zasady Eco Drivingu i kryteria oceny na egzaminie na prawo jazdy

Pojęcie eko-jazdy (z ang. eco-driving) przywędrowało z krajów Europy Zachodniej i Skandynawii. Tam jego zasady stosuje się od lat. W 2010 r. niemal wszyscy producenci samochodów w Europie przystąpili do unijnego programu Ecowill, tzn. koncerny zgodziły się tak dobierać parametry nowych aut, by kierowcom było łatwiej stosować się do reguł eco-driving (nie oznaczają one ślamazarnej jazdy i nadmiernego zużycia części).

Wprowadzenie nowych zasad szkolenia i egzaminowania ma związek z dyrektywą unijną. Jest tam zapis o kierowaniu pojazdem podczas egzaminu praktycznego w sposób bezpieczny, sprawny i energooszczędny.

Rozporządzenie krajowe, o którym będzie mowa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.

W stosunku do osób, które przed dniem wejścia w życie rozporządzenia ukończyły szkolenie podstawowe i uzyskały pozytywny wynik części teoretycznej egzaminu państwowego, część praktyczną egzaminu państwowego przeprowadza się na dotychczasowych zasadach.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU z dnia 9 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach    (Dz.U.2014.594 z dnia 9 maja 2014 r.).

Eco Driving – Zadanie nr 1 – Zmiana biegów właściwa dla energooszczędnej jazdy

Dotyczy wyłącznie egzaminu państwowego przeprowadzanego w zakresie prawa jazdy kategorii B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E.

1. w zakresie prawa jazdy kategorii  B i B+E – osoba egzaminowana powinna dokonywać zmiany biegu na wyższy w momencie kiedy silnik osiągnie od 1800 do 2600 obrotów na minutę,
2. a pierwsze cztery biegi powinny być włączone zanim pojazd osiągnie 50 km/h.
3. w zakresie pozostałych kategorii prawa jazdy – osoba egzaminowana powinna utrzymywać prędkość obrotową silnika w zakresie zielonego pola pracy oznaczonego na obrotomierzu pojazdu egzaminacyjnego.

Eco Driving – Zadanie nr 2 – Korzystanie z momentu obrotowego silnika podczas hamowania – stosowanie hamowania silnikiem

Dotyczy wyłącznie egzaminu państwowego przeprowadzanego w zakresie prawa jazdy kategorii B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E.

Hamowanie silnikiem – polega na wytracaniu prędkości poprzez zdjęciu nogi z gazu i nierozłączanie układu napędowego (nie wciskaniu sprzęgła). Gdy obroty spadną do ok. 1500 obr/min, wciskamy sprzęgło, redukujemy bieg, puszczamy sprzęgło i kontynuujemy hamowanie silnikiem na niższym biegu. Hamowanie silnikiem to dobry nawyk, który można stosować w codziennej jeździe samochodem. W przypadku jazda w górach lub jazda w dół z dużych wzniesień należy zawsze hamować silnikiem. Więcej na temat techniki hamowania można przeczytać we wpisie: Jak prawidłowo hamować samochodem? Technika kierowania pojazdem.

Eko-jazda – jak interpretować przepisy Rozporządzenia?

Zapisy prawne sugerują następujące reguły:

1. Przełożenia zmieniamy bez zbędnej zwłoki podczas przyspieszania.
2. Wykorzystujemy przy tym odpowiedni zakres obrotów żeby przyspieszać dynamicznie w oparciu o korzystny moment obrotowy.
3. Po osiągnięciu zamierzonej prędkości włączamy wysoki bieg aby w ciszy i komforcie jechać oszczędnie i płynnie.
4. 1,2,3 i 4 bieg – do 50km/h jako optymalna obsługa większości współczesnych zespołów napędowych samochodów osobowych.
5. Zasada dynamicznego rozpędzania pojazdu – ¾ położenia pedału przyspieszenia.
6. Korzystanie z momentu obrotowego silnika podczas hamowania – ujęcie nogi z gazu lub całkowite odjęcie gazu.
7. Zdjęcie nogi z gazu powinno być naturalnym odruchem pierwszej fazy zwalniania/hamowania.
8. Redukujemy biegi ze względu na zmniejszającą się prędkość – jednocześnie pomagamy w hamowaniu silnikiem i zarządzamy prędkością.

Co oznacza w praktyce (ocena) stosowanie  eko-jazdy?

Egzaminator ocenia przede wszystkim:

1. czy kursant operuje pedałem gazu rozsądnie,
2. czy potrafi przewidywać i ocenić sytuację na drodze,
3. czy potrafi efektywnie wykorzystywać warunki drogowe,
4. czy potrafi płynnie jeździć,
5. wreszcie czy potrafi hamować silnikiem i w odpowiednim momencie zmienia biegi nie jadąc na wysokich obrotach.

Eco-driving uwagi końcowe

Podczas egzaminu praktycznego niektóre z elementów eko-jazdy, takie jak: sprawność, dynamika, przewidywanie są już dzisiaj pośrednio sprawdzane na egzaminie.

Wielu instruktorów od dawna stosuje podstawy eko-jazdy w treści swoich lekcji, ucząc wykorzystywania alternatywnych źródeł hamowania czy też sprawnego rozpędzania pojazdu.

Instruktor nauki jazdy jest przede wszystkim kierowcą. Gdy sam prowadzi pojazd powinien w sposób naturalny wykorzystywać bezpieczną technikę jazdy.
Jeśli instruktor jeździ na co dzień poprawnie i sam rozumie filozofię jazdy energooszczędnej wówczas nie będzie miał problemu w kształceniu właściwych postaw u przyszłych kierowców.

Przepisy mają za zadanie nakreślić szkoleniowcom pewne zasady postępowań aby każdy przyszły kierowca miał szanse jeździć bezpiecznie i energooszczędnie.

Na egzaminie państwowym kandydat na kierowcę powinien jeździć:

• przewidywalnie,
• płynnie.

W korelacji z nowymi regulacjami prawnymi jeśli to możliwe powinien posługiwać się:

• techniką dynamicznego rozpędzania pojazdu,
• świadomie kontrolować zakres obrotów, w których zmienia przełożenia.

Ponadto powinien kontrolować pracę silnika słysząc i czując, sporadycznie odwracając uwagę na obrotomierz.

Eco-Driving czyli jazda energooszczędna – dziedziny i filozofia.

Jeśli świadomie posługujemy się pojazdem możemy liczyć na korzyści w zakresie:

1. Zmniejszenie ryzyka kolizji lub wypadku.
2. Zmniejszenia hałasu komunikacyjnego.
3. Ograniczenia emisji szkodliwych substancji.
4. Redukcja stresu.
5. Oszczędności czasu.

Zarządzamy:

1. Sobą w czasie.
2. Stanem technicznym.
3. Paliwem.

Oszczędzamy:

1. Paliwo.
2. Elementy zawieszenia.
3. Układ hamulcowy.
4. Układ przeniesienia napędu.
5. Opony.
6. Jednostkę napędową.

Przeciwieństwem zasad jazdy energooszczędnej będą:

1. Pośpiech mentalny.
2. Brawura.
3. Agresja.
4. Jazda ślamazarna.
5. Brak zdecydowania.

Czy wiesz, że eko-jazda to:

1. Oszczędność paliwa około 15%.
2. Litr benzyny podczas spalania wyzwala 2,3 kg CO2, olej napędowy 2,6 kg CO2.
3. Eco Driving powoduje zmniejszenie wydzielania szkodliwych substancji (CO – tlenek węgla, HC- węglowodory, NOx-tlenek azotu) o ponad 50% w stosunku do jazdy agresywnej.
4. Eco Driving to zwiększenie komfortu akustycznego gdyż jadąc na możliwie wysokim biegu zmniejszamy hałas silnika. Silnik jadący z 4000 obr/min robi tyle hałasu co 32 silniki pracujące na 2000 obr/min.
5. Jazda szybka czyli wzrost prędkości o 20% np. z 100km/h do 120km/h to ponad 44% wzrost spalania paliwa – zaleca się jazdę z umiarkowaną prędkością.
6. Ciśnienie mniejsze o 0,3 atmosfery od zalecanego to wzrost spalania o 3%.
7. Wpływ niektórych czynników na wzrost spalania paliwa:
   • Włączone oświetlenie – do 2%
   • Włączone ogrzewanie szyb – do 3%
   • Opuszczone szyby przy prędk. 100km/h – do 5%
   • Automatyczna skrzynia biegów – do 8%
   • Otwarty szyberdach przy prędk. 100km/h – 10%
   • Włączona klimatyzacja – do 25%

Opracował: mgr. Gabriel Baniecki