Jazda bez pasów bezpieczeństwa. Czym może się skończyć jazda bez pasów bezpieczeństwa

Jazda bez pasów bezpieczeństwa. Jeździsz bez pasów? To lepiej je zapnij!  Bo może się to dla Ciebie tragicznie skończyć. Jazda na tzw. podwójnym gazie w naszym kraju spotyka się z coraz mniejszą akceptacja i jest to bez wątpienia bardzo dobry objaw. Problemem natomiast jest jednak ciągle jazda bez zapiętych pasów bezpieczeństwa. 

Wszelkiego rodzaju działania zmierzające do poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a w szczególności do stosowania pasów bezpieczeństwa w znacznym stopniu wpływa na bezpieczeństwo w czasie jazdy. Pasy bezpieczeństwa to jedyny, niezwykle skuteczny środek ratujący życie człowieka podczas kolizji drogowej. Zapięte pasy bezpieczeństwa podczas wypadku to bardzo często jedyna szansa na przeżycie.

Pasy bezpieczeństwa, gdy są zapięte, w dużym stopniu wpływają na stopień obrażeń w czasie wypadku drogowego. Niestety wielu kierowców oraz pasażerów zapomina o zapięciu pasów bezpieczeństwa, które w dużym stopniu mogą przyczynić się do uratowania życia i zdrowia wielu osób.

Pasy bezpieczeństwa – trochę historii

Pasy bezpieczeństwa mają już ponad 50 lat. Po raz pierwszy pasy bezpieczeństwa zastosowała firma Volvo w 1959 roku i podzieliło się tym rozwiązaniem z innymi producentami, którzy do dzisiaj wyposażają każde wyprodukowane auto w pasy bezpieczeństwa. Nikt nie policzył, ile istnień ludzkich uratowały zapięte pasy bezpieczeństwa.

W Polsce obowiązek zapinania pasów bezpieczeństwa został wprowadzony w roku 1983. Dotyczył on jedynie terenu niezabudowanego i odnosił się do pasażerów siedzących na przednich siedzeniach. Pewnie dlatego do dziś istnieje przekonanie, że pasażerowie tylnej kanapy nie muszą zapinać pasów bezpieczeństwa. W 1991 roku przepis ten został znowelizowany i zmiany dotyczyły wprowadzenia obowiązku zapinania pasów na tylnej kanapie bez różnicowania, co do zabudowy terenu.

W roku 1999 z uwagi na bezpieczeństwo dzieci podróżujących w samochodzie wprowadzono obowiązek przewożenia ich w specjalnie do tego przystosowanych fotelikach. Nowy przepis dotyczył dzieci do 12 roku życia i mierzących mniej niż 150 cm.

Warto wiedzieć, że:

1. Zderzenie samochodu, które jedzie z prędkością 80 km/godz. z przeszkodą stałą  jak: drzewem, słupem, jest prawie zawsze śmiertelne dla osób znajdujących się w tym samochodzie. Natomiast bez szans na uratowanie na pewno jest osoba, która nie zapięła pasów bezpieczeństwa ponieważ zdarzenie takie trwa ułamki sekund. I tak po:
   • 0,026 sekundy od początku wypadku zderzak i przód samochodu jest już zgnieciony, a niezapięty pasami kierowca kontynuuje ruch z prędkością 80 km/godz.;
   • 0,039 sekundy kierowca wraz z siedzeniem zostaje uniesiony o 15 cm;
   • 0,044 sekundy uderza klatką piersiową w kierownicę;
   • 0,050 sekundy opóźnienie działające na osobę 80 razy przewyższa masę ciała;
   • 0,068 sekundy ciało kierowcy uderza w deskę rozdzielczą z siłą 6 ton;
   • 0,092 sekundy głowa kierowcy uderza w przednią szybę;
   • 0,100 sekundy, ciało kierowcy po uderzeniu w kolumnę kierownicy, wypada na zewnątrz wybijając przednią szybę – obrażenia powodują śmierć na miejscu!
   • 0,110 sekundy wrak auta zaczyna się cofać;
   • 0,150 sekundy w miejscu wypadku zalega cisza.
2. Stosowanie pasów bezpieczeństwa przez osoby siedzące z przodu zmniejsza o 45% ryzyko powstania obrażeń śmiertelnych, natomiast ciężkich nawet do 50%.
3. Przy zderzeniu czołowym, nawet przy prędkości nie uznawanej za niebezpieczną, rzędu 64 km/h, może dochodzić do przeciążeń do 30 g (przyspieszenie 30 razy większe niż przyspieszenie ziemskie). Wtedy mężczyzna o wadze – 84 kg będzie oddziaływał na przedni fotel lub/i innych pasażerów tak, jakby jego masa wynosiła 2,5 tony (84 kg x 300m/s2 = 25 200 N)
4. Zapięte pasy, wiążąc kierowcę z autem, umożliwiają lepsze wyczucie pojazdu i zwiększenie precyzji kierowania.
5. Poduszka powietrzna zabezpiecza całe ciało i głowę przed urazami tylko w przypadku stosowania pasów bezpieczeństwa:
   • pas powinien przylegać płasko do ciała (skręcony pas może nie wytrzymać napięcia podczas zderzenia i łatwo się zerwać);
   • pas powinien być napięty (jeśli pas nie jest napięty, można uderzyć w kierownicę lub szybę zanim pas zadziała);
   • górna część pasa powinna być umieszczona blisko szyi, a nie na żebrach (w razie gdyby pas zsunął się poniżej linii żeber, mogą one ulec złamaniu, przebijając jednocześnie płuca i serce);
   • dolny pas powinien opinać biodra (jeżeli jest skręcony lub przylega do brzucha, podczas wypadku zmiażdży narządy wewnętrzne).
6. Należy właściwie ustawiony zagłówek ponieważ chroni szyję.
7. Zapięte pasy w momencie wypadku drogowego to najczęściej jedyna szansa na przeżycie. Z przeprowadzonych na świecie badań wynika, że 50% ofiar śmiertelnych wypadków drogowych mogłaby żyć, gdyby w chwili zdarzenia miały zapięte pasy!

Trochę faktów trochę mitów

Śmiertelność w wypadkach drogowych w Polsce na tle innych krajów europejskich jest wyjątkowo wysoka. Na każde 100 osób uczestniczących w wypadku, śmierć ponosi 11. W Polsce średnio w ciągu roku mamy około 49000 wypadków, w których ginie około 5200 osób. Wynika z tych statystyk, że w naszym kraju każdego roku znika jedno małe miasteczko. Pomimo to kierowcy nadal nie są świadomi znaczenia zapinania pasów bezpieczeństwa. Wśród uczestników ruchu drogowego krąży wiele stereotypów dotyczących stosowania pasów.

Oto niektóre z nich:

1. Sceptycy twierdzą, że zapięte pasy mogą uniemożliwić wydostanie się z płonącego pojazdu. Statystyki wypadków wskazują jednak, że jedynie 0,5% wypadków drogowych wiąże się z pożarem auta.
2. Wśród kierujących i pasażerów krąży teoria, że podczas wypadku lepiej wypaść z auta niż być w nim uwięzionym. Badania wskazują, że w przypadku wyrzucenia ciała przez przednią szybę ryzyko odniesienia ciężkich ran w wypadku jest 25 razy większe. Natomiast ryzyko śmierci jest 6 razy większe.
3. Wielu kierowców wychodzi z założenia, że po mieście i na krótkich trasach jeździ się wolno. W związku z tym, w razie wypadku nic im się nie stanie. Zapinanie pasów, w tej sytuacji, jest czynnością zbędną. Nic bardziej mylnego, bowiem przy zderzeniu z prędkością 50 km/godz. ciało jest wyrzucane z siedzenia z siłą 1 tony. Przy uderzeniu w stałe elementy samochodu skutki mogą być śmiertelne, również dla pasażera z przodu.
4. Właściciele aut wyposażonych w poduszki powietrzne żyją natomiast w przeświadczeniu, że to zabezpieczenie jest wystarczające. Poduszka powietrzna redukuje ryzyko śmierci o 50% tylko wtedy, gdy podczas wypadku działa wspólnie z pasami bezpieczeństwa.
5. Uczestnicy ruchu drogowego, korzystający z tylnych foteli samochodu, rzadko zapinają pasy bezpieczeństwa (stosuje je średnio około 47% pasażerów). Uważają, że na tylnym siedzeniu jest bezpieczniej. Pasażerowie na tylnym siedzeniu są tak samo narażeni na poważne obrażenia jak z osoby siedzące z przodu samochodu. Ponadto, stanowią oni śmiertelne zagrożenie dla podróżujących z przodu pojazdu.
6. Niektórzy rodzice myślą, że trzymanie dziecka na kolanach zabezpieczy je przed konsekwencjami wypadku w takim samym lub większym stopniu jak usadowienie w foteliku.  Rodzic nie jest w stanie utrzymać w rękach dziecka, które w momencie nieoczekiwanego uderzenia przybiera masę słonia. Co więcej, w czasie wypadku, rodzic może przygnieść dziecko własnym ciałem zmniejszając jego szansę na przeżycie.
7. Wielu przyszłych rodziców myśli, że pasy bezpieczeństwa stanowią zagrożenie dla płodu. Podczas wypadku pasy bezpieczeństwa są jedynym urządzeniem, które może uratować życie kobiety w ciąży i jej nienarodzonego dziecka.
8. W ujęciu szczegółowym korzystanie z pasów bezpieczeństwa powoduje następującą redukcję obrażeń u użytkowników pojazdów:

	REDUKCJA OBRAŻEŃ CIAŁA (%)
RODZAJ OBRAŻEŃ	KIEROWCA	PASAŻER
Mózg	33%	56%
Pęknięcie czaszki	18%	18%
Twarz	45%	64%
Oczy	38%	40%
Złamanie kości twarzy	6%	6%
Płuca	33%	58%

Jazda bez pasów bezpieczeństwa – Prawo o ruchu drogowym

Ustawa z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym:

Obowiązek stosowania pasów:

Art. 39. 1. Kierujący pojazdem samochodowym oraz osoba przewożona takim pojazdem wyposażonym w pasy bezpieczeństwa są obowiązani korzystać z tych pasów podczas jazdy (…)

Art. 45. 2. Kierującemu pojazdem zabrania się: (…) 3) przewożenia pasażera w sposób niezgodny z art. 39, 40 lub 63 ust. 1;

Art. 63. 1. Przewóz osób może odbywać się tylko pojazdem do tego przeznaczonym lub przystosowanym. Liczba przewożonych osób nie może przekraczać liczby miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym, z zastrzeżeniem ust. 4. W pojeździe niepodlegającym rejestracji liczba przewożonych osób wynika z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu.

Zwolnieni z obowiązku stosowania pasów:

Art. 39. 2. Obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa nie dotyczy

1) osoby mającej orzeczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do używania pasów;

2) kobiety o widocznej ciąży;

3) kierujący taksówką osobową podczas szkolenia lub egzaminowania;

4) instruktora lub egzaminatora podczas szkolenia lub egzaminowania;

5) policjanta, funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, inspektora kontroli skarbowej, funkcjonariusza celnego i Służby Więziennej, żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej – podczas przewożenia osoby (osób) zatrzymanej;

6) funkcjonariusza Biura Ochrony Rządu podczas wykonywania czynności służbowych;

7) zespołu medycznego w czasie udzielania pomocy medycznej;

8) konwojenta podczas przewożenia wartości pieniężnych;

9) osoby chorej lub niepełnosprawnej przewożonej na noszach lub w wózku inwalidzkim.

Przewożenie dzieci:

Art. 39. 3. W pojeździe samochodowym wyposażonym w pasy bezpieczeństwa dziecko w wieku do 12, nieprzekraczające 150 cm wzrostu, przewozi się w foteliku ochronnym lub innym urządzeniu do przewożenia dzieci, odpowiadającym wadze i wzrostowi dziecka oraz właściwym warunkom technicznym.

4. Przepis ust. 3 nie dotyczy przewozu dziecka taksówką osobową, pojazdem pogotowia ratunkowego lub Policji.

Art. 45. 2. Kierującemu pojazdem zabrania się: (…)

3) przewożenia pasażera w sposób niezgodny z art. 39, 40 lub 63 ust. 1;

4) przewożenia w foteliku ochronnym dziecka siedzącego tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego wyposażonego w poduszkę powietrzną dla pasażera;

5) przewożenia, poza specjalnym fotelikiem ochronnym dziecka w wieku do 12 lat na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego.

Jazda bez pasów bezpieczeństwa – Mandaty i punkty karne

Osoby, które nie stosują się do przepisu nakazującego zapinanie pasów muszą się liczyć z konsekwencjami. Oto, co powie nam na ten temat taryfikator mandatów:

• Nieskorzystanie z pasów bezpieczeństwa w czasie jazdy samochodem – 100 zł i 2 punkty karne;
• Kierowanie pojazdem przewożącym pasażerów, którzy nie korzystają z pasów – 100 zł i 4 punkty karne;
• Przewożenie dziecka bez fotelika lub innego urządzenia do tego służącego 150 zł i 6 punktów karnych.

Jazda bez pasów bezpieczeństwa – Kompanie reklamowe

Kampanie reklamowe przedstawiające, czym się kończy jazda bez zapiętych pasów, nadmierna prędkość, jazda po alkoholu i ogólny brak wyobraźni kierowcy.

Dalej nie będziesz zapinał pasów. Może lepiej to zrób…

Zapnij pasy bezpieczeństwa zadbaj o życie i zdrowie swoje oraz swoich bliskich.